Antik Mısır’da mimarlık ile ilgili bildiklerimizi bugüne kadar korunmayı başaran piramitler ve tapınaklara borçluyuz. Nasıl yapıldığına ilişkin tartışmaların halen devam ettiği ve altın oranın tüm inceliklerinin kullanıldığı Antik Mısır mimarisi, tüm heybeti ile modern mimariyi etkilemeye devam ediyor. Ebedi kullanımı temel alan mimari bir tarzı temsil eden Antik Mısır’ın mimarlık anlayışı ile ilgili karakteristik özellikleri ve bilinmeyenleri yazımızda sizler için derledik.

Eski Mısır Mimari Eserleri Nelerdir?

Eski Mısır’da mimari denince ilk akla gelen yapılar ünlü Mısır Piramitleri oluyor. Firavunların mezarı olarak inşa edilen ve firavunları ebedi hayata hazırlayan bu devasa yapılar, depreme dayanıklılığı ve kusursuz mimari yapısı ile bugün bile gizemini korumaya devam etmektedir. Antik Mısır’daki mimari yönden büyüleyici yapılar ise sadece piramitlerle sınırlı değildir. Eski Mısır’ın mimarlık tarihine kazandırdıkları eserler şu gruplar altında incelenebilir:

• Piramitler
• Tapınaklar
• Sfenksler
• Kaya mezarları
• Dikili taşlar

Antik Mısır Mimarisi Özellikleri Nelerdir?

Eski Mısır mimarisinin genel özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

• Sonsuz kullanım hedefi
• Dik açılı mekan düzenlemeleri
• Basit ve düzgün geometrik formlar
• Masif ve kütlesel ağırlık kullanımı
• Doğrusal tasarımlar

Antik Mısır Piramit Mimarisi

Eski Mısır’da piramitlerin mimari özellikleri Nil’in sağladığı zenginlikten dünyanın sonuna kadar firavunların faydalanması için inşa edilen yapılar, sadece piramit olarak inşa edilmemiştir. Yapı kompleksi olarak inşa edilen Mısır Piramitleri; mezar odası, tapınak ve verimli toprağa bağlanan duvarla çevrili bir yol içerir. Keşfedilen 80 civarında piramit bulunurken, her piramitte farklı boyutlandırmalar kullanılmıştır.

Eski Krallık ve Yeni Krallık döneminde inşa edilen piramitlerde belirgin mimari farklılıklar göz çarpmaktadır. Yan yüzde genellikle 50 ila 51 derece civarlarında açı kullanılan yapılar, sağlam bir kaya üzerine inşa edilerek depreme karşı dayanıklılık kazanmıştır. 2 ile 70 tona kadar değişen blokların kullanıldığı yapılarda, her kesimdeki milimetrik hassasiyet göze çarpmaktadır. Birleşiminde harç kullanılmayan bloklar tek bir malzeme gibi kenetli şekilde olup, aralarında hiç boşluk kalmamıştır.

Antik Mısır Tapınak Mimarisi

Eski Mısır’da tapınak mimarisi denince akla hiyeroglif yazılar ve dev sütunlar gelir. Dini bir kompleks olarak inşa edilen yapılarda firavunlara ait devasa boyutlu heykeller bulunmaktadır. Pek çok yapı için esin kaynağı olan tapınaklarda, dönemin ilerisinde mimari detaylar göze çarpmaktadır.

Merkez çizgilerinde simetrik görünüm, tapınakların pek çoğunda gözlenmektedir. Farklı dönemlerde inşa edilen tapınaklar, adandıkları tanrılara bağlı olarak bazı farklılıklara da sahiptir. Luksor tapınağı önünde yükselen dikili taş ve ufak boyutlu heykel kullanımı, bahsedilen farklılıklara verilebilecek örnekler olarak ön plana çıkmaktadır. Bazı tapınakların yarım kaldığı Eski Mısır’da, inşaatın tamamlanması Roma dönemine kadar uzayabilmektedir. Dini inanışların Antik Mısır mimarisi üzerindeki etkisi büyüktür. Akhenaton döneminde çok tanrılı dinden tek tanrılı inanca geçiş yapılmış ve bu sürecin mimari üzerinde belirgin etkileri olmuştur.