Ülkemizde ve dünyada ilk kadın mimarlar birbirlerine yakın tarihlerde dünyaya gelmişler ve mimarlık mesleğine önemli etkiler bırakmışlardır. Her iki ilk kadın mimar bu mesleği erkek hegemonyasından kurtarmış ve mimarlığı sadece erkek mesleği olmaktan çıkartmayı başarmışlardır. Önemli işlere imza atan ve mimarlık tarihine ilkleri yaşatan bu iki ismi yazımızda sizlerle tanıştırıyoruz.
TÜRKİYE’NİN İLK KADIN MİMARI KİMDİR?
Ülkemizin ilk kadın mimarı Leman Cevat Tomsu’dur. 1913 yılında Kayseri’de dünyaya gelen Tomsu, 1930 yılında İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümüne yazılarak meslek için ilk adımı atmıştır. 1935 yılında yüksek mimar olarak mezun olan Tomsu, bu başarısı ile Türkiye’nin ilk kadın mimar olarak tarihe geçmiştir.
Mesleğe İstanbul Belediyesi İmar Müdürlüğünde şehircilik uzmanı olarak başlayan Tomsu, bu görevinde Martin Wagner ile çalışma fırsatı yakaladı. 1941 yılında Bursa Evleri konulu tezi ile doçent unvanı alan Tomsu, İstanbul Teknik Üniversitesinde görev yaptı. 50’li yıllarda sona eren II. Dünya Savaşı sonrası ortaya çıkan yeni şehirleşme üzerine çalışmalar yapan Tomsu, 1958 yılında iskan hukuku üzerine İngiltere’de incelemeler yürüttü.
Leman Cevat Tomsu Hangi Eserlerde Mimarlık Yaptı?
Leman Cevat Tomsu’nun eserleri önemli kamu ve özel projeleri arasında yer alıyor. 1975 yılında emekliye ayrılana kadar Türkiye’nin ilk kadın mimarı, akademik kariyeri yanında yaklaşık 20 projede görev aldı. Leman Cevat Tomsu’nun görev aldığı önemli projelerin bazıları şunlardır:
- Samsun Merkez Bankası Proje Müsabakası
- Şehremini Halkaevi Projesi
- Cerrahpaşa Poliklinik Binası
- Gerede Halkaevi Projesi
- Kayseri Halkaevi Projesi
Leman Cevat Tomsu Hangi Tarihte Vefat Etti?
Leman Cevat Tomsu vefat tarihi 29 Nisan 1988’dir. Ülkemizin ilk kadın mimarı başarılı bir mimarlık hayatı ardından 75 yaşında hayata gözlerini yumdu.
DÜNYANIN İLK KADIN MİMARI KİMDİR?
Dünyada ilk kadın mimar 1800’lü yılların sonunda mesleğe atılan Marion Mahony Griffin’dir. Lisanslı ilk kadın mimar olan Griffin, MIT’den 1894 yılında mezun olarak mesleğe adım attı. İlk iş tecrübesinde mobilya üzerine çalışan Griffin, bina görünümü ve peyzajı üzerine önemli çalışmalarda bulundu. Herhangi bir ödül alamasa da kendi ofisini açarak alanında büyük ün kazanmayı başardı.
Marion Mahony Griffin Eserleri Nelerdir?
Marion Mahony Griffin’in eserleri pek çok önemli yaşam alanı projesinden oluşmuştur. Pek çok çalışması başkasına mal edilen Griffin’in bilinen eserlerinden bazıları şunlardır:
- Niles Kulüp Şirketi
- Henry Ford Residence
- Vaughan Griffin Evi
- Ruhlar Kilisesi
- David Amberg Residence
- Capitol Tiyatrosu
- Edward P. Irving Evi
- Gerald ve Hattie Mahony Residence
Marion Mahony Griffin Hangi Tarihte Vefat Etti?
Marion Mahony Griffin’in vefatı 10 Ağustos 1961 yılında gerçekleşti. 90 yaşında vefat eden Amerikalı mimar, Hindistan’da vefat etti. Üniversite kütüphanesi tasarlama görevi için kendisine gelen teklifi kabul eden ve Hindistan’a giden başarılı mimar, geçirdiği bir kaza sonrası hayata gözlerini yumdu. Son projesini tamamlayamasa da Griffin, ilk kadın mimar olarak dünya mimarlık tarihine adını yazdırmayı başardı.
Son yorumlar