Gotik mimarinin özellikleri ve kullanıldığı tarihi yapılar ile herkesi büyülemeyi başarıyor. İlk kez örneklerine 16. yüzyılda rastlanan ve belirli bir stili ifade etmesi için literatüre girmeyi başaran Gotik Mimari, Avrupa’nın farklı ülkelerinde inşa edilen katedrallerde ve kalelerde kendisini göstermektedir. Türkiye’de de önemli yapılarda kullanılan Gotik stil mimari özelliklere sahip binaların da yer alması, bu sanat stilini bizler için ön plana çıkartıyor. Gotik sanat, müzik ve mimari anlayışın irdelendiği yazımızda, mimarlık alanının en gözde tarzlarından birisi hakkında merak ettiğiniz sorulara yanıt bulabileceksiniz.

Gotik Nedir?

Gotik kelime anlamı olarak Roma İmparatorluğu’na son veren Gotlara ait anlamına gelen bir sanat anlayışıdır. Barbarlara özgü anlamı taşıyan kelime, ilk kez 16. yüzyılda İtalyan sanatçı Giorgio Vasari tarafından kullanılarak literatüre kazandırılmıştır.

Gotik Mimari Ne Zaman Ortaya Çıktı?

Gotik Mimari’nin ortaya çıkışı 12. yüzyıla uzanır. Her ne kadar tanımlanması için 16. yüzyıl beklense de bu süreçte mimari tarz, tüm Avrupa’yı sarmayı başarmıştır. Romanesk stilinin gelişmesi ile ortaya bırakan Gotik tarz, yerini Rönesans stiline bırakana kadar Avrupa’nın pek çok bölgesine iz bırakmayı başarmıştır.

Gotik Mimari Nerede Ortaya Çıktı?

Gotik Mimari’nin doğduğu topraklar Fransa’dır. Tüm Avrupa’ya Fransa’dan yayılan Gotik Mimari zamanla; İspanya, Almanya, İtalya, Polonya ve İskandinav ülkeleri gibi yerlerde kendisine uygulama alanı bulmuştur.

Gotik Mimarinin Özellikleri Nelerdir?

Gotik Mimari’ye ait özellikler denince ilk akla gelenler sivri kemerler, uçan payandalar ve kaburgalı tonızlardır. Eserlerin uzunlamasına büyüdüğü Gotik Mimari, Avrupa’da kilise ve katedrallerde kullanılmıştır. Bu mimari tarzla inşa edilen dini yapılar Tanrı’nın gücünü göstermenin yanında Hristiyanlık dinini de temsil etmesi açısından önemli yer tutmaktadır. Göğe doğru yükselen görkemli mimari özelliklere sahip ilgili tarzın, kendisine has olan özellikleri şu şekildedir:

• Sadece binalarda değil, heykel ve resim gibi sanatsal yapıtlarda da eserler uzunlamasına büyür.
• Birbirine geçmiş doğal şekiller kullanılarak süsleme artırılmıştır.
• Yüksek binaların meydana getirdiği ağırlıkları taşımak için sivri kemerlerden yardım alınmıştır.
• Doğal ışığı içeri almak adına büyük ve geniş açıklıklı pencereler kullanılmıştır.
• Büyük pencerelerle ışığın manevi hissini taşıyan bu yapılarda, yuvarlak gül pencereler simge yapı elemanlarıdır.
• Cepheler heykel ve süslemeler ile eskisine nazaran oldukça gösterişli bir hal kazanmıştır.

Gotik Mimari Neden Ortaya Çıktı?

Gotik Mimari’nin ortaya çıkış nedeni temsil edildiği dini yapılar düşünüldüğünde, Hristiyanlığın gücünü göstermek olarak tahmin edilmektedir. Her detayı ile maneviyatı güçlendiren sonuçlar ortaya çıkan bu mimari tarzda, çok uzak yerlerden bile yapılar görülebilecek azamette inşa edilirdi. Katedral ve kiliselerde sıkça karşılaştığımız bu görkemli yapılar ile dönemin mimarları, Hristiyanlığın güç ve zenginliğini tüm dünyaya göstermeyi amaçladı. Krallar da bu azametli mimariyi çok beğenmiş, Tanrı’yı yüceltmek ve zenginliklerini göstermek için bu mimariden yaklaşık 4 yüzyıl boyunca yararlanmaya devam etmişlerdir.

Türkiye’de Gotik Mimarinin UygulandığıYapılar Hangileridir?

Ülkemizde Gotik mimarinin kullanıldığı yapılar camiden kiliseye çevrilmiş olan birkaç önemli eserden ibarettir. Orijinalinde gotik sanat anlayışına uygun yapılan bu eserler camiye uyarlanırken, asıllarına sadık kalınmıştır. Her ne kadar yapılan yapılarda tüm mimari özellikleri birlikte kullanılmasa da kemer ve pencere gibi detaylar için bazı eserlerde Gotik tarzın esintilerini görmek mümkünüdür. Eminönü Hacı Küçük Camii’nin minaresi Gotik tarza güzel bir örnek teşkil eder. Benzer şekilde Pertevniyal Valide Sultan Camii’nin pencereleri de Gotik Mimari için kullanılan pencerelere benzer yapıya sahiptir.