Neoklasik Mimari Nedir? Türkiye’de ve Dünyada Neoklasik Mimari Örnekleri

neoklasik-mimari-ornekleri

Neoklasik mimariye verilecek örnekler 18. yüzyıldan bugüne dünyanın farklı noktalarına dağılmıştır. Anıtsal yapı tarzının örnek alındığı Neoklasik mimari için örnek verilebilecek yapılara, Türkiye’den de önemli yapıları örnek göstermek mümkündür. Barok ve rokoko tarzı süslemelere bir tepki olarak doğan bu mimari tarzla ilgili merak ettiğiniz tüm detayları yazımızda sizlerle paylaştık.

Neoklasik Mimari Nedir?

Neoklasik mimari aşırı süslemeciliğe tepki olarak ortaya çıkan ve Antik Yunan ile Antik Roma dönemine ait yapılarda kullanılan mimari tarzın yeniden canlandırılmasını hedefleyen mimari anlayıştır. Neoklasizm fikri sonrası önemli yapılarda yerini alan bu mimari anlayış, etkisini dünyanın farklı yerlerinde hissettirmeye başardı. Mimarlık dünyasında büyük öneme sahip pek çok yapıda, Neoklasik mimariye örnek olabilecek detaylar yer almaktadır.

Neoklasik Mimari Nerede Ortaya Çıktı?

Neoklasik mimarinin ortaya çıktığı yer Roma’dır. İtalya’da ilk kez ortaya çıkan mimari anlayışın temelinde 1700’lü yıllarda yapılmış arkeolojik kazıların etkisi bulunmaktadır. Pompei ve Atina harabelerinde yapılan çalışmaların etkisi ile Roma’da kendini gösteren bu anlayış, zamanla Almanya gibi Avrupa ülkelerine de sıçramayı başarmıştır.

Neoklasik Mimari Hangi Tarihte Ortaya Çıktı?

Neoklasik mimarinin ortaya çıkış tarihi 1700’lü yıllara karşılık gelir. Pompei kazısı yanında James Stuart ve Nicholas Revelt tarafından yürütülen Atina harabeleri çalışmaları, geçmişin izlerinin yeni mimari anlayış ile vücut bulmasına yol açmıştır.

Neoklasik Mimari Neden Ortaya Çıktı?

Neoklasik mimarinin ortaya çıkma nedeni gereksiz süslemelere olan tepkidir. Her mimari akımda olduğu gibi Neoklasik mimari de kendisinden önceki anlayışlara bir tepki olarak ortaya çıkarak yaygınlaşmıştır. Hedefinde barok ve rokoko tarzı süslemelerin yer aldığı bu anlayış, Almanya gibi rokoko tarzını benimsemiş ülkelerde bile kısa sürede kendisine yer edinmiştir.

Neoklasik Mimarinin Özellikleri Nelerdir?

Neoklasik mimarinin özellikleri büyük ve anıtsal yapılarda kendisini göstermektedir. Klasik sütunların sıkça yer aldığı bu yeni anlayışta, gereksiz detaylardan ve süslemelerden hızla uzaklaşılmıştır. Antik Yunan ve Roma dönemlerinde inşa edilmiş yapıların temelini oluşturduğu bu yeni hareketi tanımlayan en önemli özellikler şu şekilde sıralanabilir:

  • Binalarda simetrik tasarım tercih edilmiştir.
  • Çatılarda kubbeli ya da üçgen formlar kullanılmıştır.
  • Bina ön cephelerinde ayakta duran klasik sütunlara yer verilmiştir.
  • Aşırı süslemeden kaçınılmış, sade tasarımlar kullanılmıştır.

Dünyada Neoklasik Mimariye Örnek Verilebilecek Yapılar Nelerdir?

Dünyada Neoklasik mimariye örnek yapılar İtalya, Fransa, İspanya ve ABD gibi ülkelerde yer alır. Avrupa dışına çıkarak Amerika’ya kadar ulaşmayı başaran bu mimari yapıya örnek olarak verilebilecek bazı önemli mimari eserler şu şekildedir:

  • Place de la Concorde – Fransa
  • Salon del Prado – İspanya
  • Konzerthaus Berlin – Almanya
  • United States Supreme Court – Amerika Birleşik Devletleri (ABD)

Türkiye’de Neoklasik Mimari Örneği Var Mı?

Türkiye’de Neoklasik mimari örnekleri yakın tarihimizde inşa edilmiş önemli yapılardan oluştur. 19. yüzyılda yeni mimari anlayışla tanışan ülkemiz, 1960’lı yılda bu tarzla yapı inşa etmiştir. Ülkemizdeki Neoklasik mimariye örnek olacak yapılar ve özellikleri şu şekildedir:

  • İstanbul Arkeoloji Müzesi: yüzyılda inşa edilen müze, Neoklasik mimarinin ülkemizdeki ilk örneğidir. Osman Hamdi Bey’in isteği üzerine inşa edilen müzenin mimarı, Alexandre Vallaury’dir. Önünde yer alan 4 dikey sütun ve sütunları birleştirirken üçgen formun kullanılması, mimari anlayışın ülkemizdeki ilk örneğinin doğmasına yol açmıştır.
  • Tophane Saat Kulesi: Ünlü Balyanlar tarafından kazandırıldığı rivayet edilen kule, 19. yüzyılda inşa edilmiştir. Nusretiye Camii’nin yanında yer alan Tophane Saat Kulesi, Neoklasik tarzda önemli detaylara sahiptir.
  • Üçüncü TBMM Binası: 1960 yılında inşa edilen III. TBMM Binası’nda binanın ön cephesinde yer alan sütunlar göze çarpar. Mimar Clemens Holzmeister ve Ziya Payzın tarafından inşa edilmiştir.

YOUR COMMENT